دونات و پیراشکی، از جمله خوراکیهای پرطرفدار و خوشمزهای هستند که اغلب بهعنوان یک میانوعده شیرین یا حتی نمکین مصرف میشوند. اما یکی از چالشهای مهم در تهیه این خوراکیهای سرخشده، میزان بالای جذب روغن در فرایند سرخ کردن خمیر پیراشکی و دونات است. روغن اضافه نهتنها میتواند بر کیفیت و طعم محصول نهایی اثر منفی بگذارد، بلکه تأثیر قابلتوجهی بر سلامت مصرفکنندگان دارد. ما میخواهیم به ۱۰ نکته طلایی برای کاهش جذب روغن در دونات و پیراشکی بپردازیم!
آنچه در این مطلب میخوانید:
غذاهایی که مقدار زیادی روغن جذب میکنند، معمولاً کالری بیشتری دارند و مصرف بیش از حد آنها میتواند به مشکلاتی نظیر اضافه وزن، افزایش کلسترول خون و بیماریهای قلبی-عروقی منجر شود. علاوه بر این، روغن جذبشده در خمیر ممکن است طعم و مزه اصلی محصول را تحت تأثیر قرار داده و حس سنگینی در دهان ایجاد کند.
از سوی دیگر، کاهش میزان جذب روغن میتواند به تولید محصولاتی با کیفیت بالاتر و ارزش تغذیهای بهتر منجر شود. این امر نهتنها مورد توجه آشپزان حرفهای و تولیدکنندگان صنعتی است، بلکه برای مصرفکنندگان خانگی نیز اهمیت دارد. در این مقاله به روشها و نکات کلیدی برای کاهش جذب روغن در دونات و پیراشکی خواهیم پرداخت تا بتوانید این خوراکیها را به شکل سالمتر و با همان طعم دلپذیر تهیه کنید.
دلایل جذب روغن در دونات و پیراشکی
فرایند سرخ کردن به دلیل استفاده از روغن داغ، یکی از روشهای پرطرفدار برای تهیه دونات و پیراشکی است. اما برخی عوامل میتوانند باعث افزایش جذب روغن در این خوراکیها شوند. در ادامه به سه دلیل اصلی این مشکل میپردازیم:
۱. ساختار و ترکیبات خمیر
ترکیبات و بافت خمیر نقش مهمی در جذب روغن دارند.
- رطوبت خمیر: خمیرهای بیشازحد مرطوب یا چسبناک معمولاً روغن بیشتری جذب میکنند، زیرا آب موجود در خمیر هنگام سرخ کردن تبخیر شده و فضای خالی ایجاد میکند که توسط روغن پر میشود.
- نسبت آرد به مایعات: اگر نسبت آرد کمتر از حد لازم باشد، خمیر ضعیف و اسفنجی میشود که به راحتی روغن را به خود جذب میکند.
- چربی موجود در خمیر: افزودن مقادیر مناسب کره یا روغن به خمیر میتواند به کاهش جذب روغن کمک کند، زیرا چربیهای پیشساخته از جذب بیشتر جلوگیری میکنند.
- عدم تخمیر مناسب: اگر خمیر به درستی تخمیر نشود، بافت آن غیر یکنواخت شده و روغن بیشتری به خود میگیرد.
۲. دمای نامناسب روغن
دمای روغن عامل بسیار مهمی در فرایند سرخ کردن است.
- دمای پایین روغن: اگر روغن به اندازه کافی داغ نباشد (معمولاً کمتر از ۱۷۵ درجه سانتیگراد)، خمیر به جای سرخ شدن فوری، شروع به جذب روغن میکند.
- دمای بیش از حد بالا: در مقابل، اگر روغن بیشازحد داغ باشد، سطح بیرونی دونات و پیراشکی خیلی زود طلایی میشود، اما داخل خمیر به درستی نمیپزد. این موضوع باعث میشود سرآشپز مجبور به نگهداشتن طولانیتر محصول در روغن شود که جذب روغن را افزایش میدهد.
- عدم یکنواختی دما: تغییرات ناگهانی دمای روغن (مثلاً هنگام اضافه کردن خمیرهای سرد) نیز میتواند به جذب بیشتر روغن منجر شود.
۳. مدت زمان سرخ کردن
زمانی که دونات و پیراشکی بیش از حد لازم در روغن بمانند، جذب روغن افزایش مییابد.
- عدم کنترل زمان سرخ کردن: سرخ کردن طولانیتر از زمان لازم، باعث میشود خمیر فرصت بیشتری برای جذب روغن پیدا کند.
- بزرگی یا ضخامت خمیر: تکههای بزرگتر یا ضخیمتر زمان بیشتری برای پخت کامل نیاز دارند، که میتواند جذب روغن را افزایش دهد.
- چرخاندن بیش از حد خمیر: حرکت مکرر دونات یا پیراشکی در روغن باعث نفوذ بیشتر روغن به لایههای داخلی میشود.
برای دستیابی به دوناتها و پیراشکیهایی سالمتر و با جذب روغن کمتر، توجه به این عوامل بسیار ضروری است. با مدیریت صحیح ساختار خمیر، دمای روغن، و زمان سرخ کردن، میتوانید محصولاتی با کیفیت و سالمتر تهیه کنید.
نکات کلیدی برای کاهش جذب روغن هنگام سرخ کردن
کاهش جذب روغن هنگام سرخ کردن دونات و پیراشکی نیازمند رعایت نکات فنی در تهیه و مدیریت خمیر، دمای روغن، و مدت زمان سرخ کردن است. در ادامه، به سه مورد کلیدی پرداختهایم که تاثیر قابل توجهی بر جذب روغن دارند:
۱. ضخامت مناسب خمیر
- تأثیر ضخامت خمیر: ضخامت خمیر نقش مهمی در میزان جذب روغن ایفا میکند. خمیرهای نازکتر به دلیل سطح گستردهتر و پخت سریعتر، کمتر روغن جذب میکنند.
- اندازه استاندارد برای دونات و پیراشکی: ضخامت پیشنهادی برای خمیر دونات و پیراشکی بین ۱ تا ۱.۵ سانتیمتر است، زیرا این ضخامت باعث پخت کامل بدون نیاز به افزایش زمان سرخ کردن میشود.
- یکدستی ضخامت: ضخامت غیر یکنواخت خمیر میتواند منجر به پخت ناهماهنگ و جذب روغن بیشتر در نواحی نازکتر شود. استفاده از وردنه یا قالبهای مخصوص میتواند به یکنواختی کمک کند.
۲. اجتناب از خمیر بیش از حد نرم یا چسبنده
- نرم بودن بیش از حد خمیر: خمیرهایی که بسیار نرم یا شل هستند، در حین سرخ کردن به راحتی روغن را جذب میکنند. این مشکل معمولاً ناشی از اضافه کردن بیش از حد مایعات یا کمبود آرد در ترکیب است.
- تنظیم قوام خمیر: برای دستیابی به قوام مناسب، باید به نسبت مایعات به آرد توجه کنید و در صورت نیاز، به تدریج آرد اضافه کنید تا خمیر کمی حالت چسبندگی خود را از دست بدهد.
- خمیر چسبنده و روغن اضافی: خمیر چسبناک ممکن است در حین سرخ کردن باعث ایجاد حفرههایی در سطح شود که محل نفوذ روغن به لایههای داخلی خواهد بود. افزودن کمی آرد به سطح کار میتواند این مشکل را برطرف کند.
۳. نکات کاربردی برای کنترل زمان سرخ کردن
- زمانبندی دقیق: سرخ کردن بیش از حد باعث افزایش زمان تماس خمیر با روغن شده و جذب آن را افزایش میدهد. به طور متوسط، هر طرف دونات باید حدود ۱.۵ تا ۲ دقیقه سرخ شود.
- تست پخت داخلی: پس از سرخ کردن، با استفاده از یک خلال دندان یا چاقو، پخت کامل داخل دونات را بررسی کنید. اگر هنوز خام است، احتمالاً دمای روغن یا ضخامت خمیر نیاز به تنظیم دارد.
- چرخاندن کمتر: چرخاندن مکرر دونات و پیراشکی در روغن باعث نفوذ بیشتر روغن به لایههای داخلی میشود. بهتر است در طول سرخ کردن، هر طرف را فقط یک بار برگردانید.
با رعایت این نکات، میتوانید دونات و پیراشکیهایی با کیفیت بهتر، طعم خوشمزهتر و جذب روغن کمتر تهیه کنید که نهتنها سالمتر، بلکه از نظر اقتصادی نیز مقرونبهصرفهتر خواهند بود.
استفاده از روغنهای مناسب برای سرخ کردن
۱. ویژگیهای روغن مناسب برای دونات و پیراشکی
- پایداری در دمای بالا: روغنی که برای سرخ کردن استفاده میشود باید نقطه دود بالایی داشته باشد (حداقل ۱۸۰-۲۰۰ درجه سانتیگراد) تا در دماهای بالا نسوزد.
- طعم خنثی: روغنهایی با طعم خنثی (مانند روغن کانولا، آفتابگردان یا روغن ذرت) برای حفظ طعم اصلی دونات و پیراشکی مناسبترند.
- چربیهای سالمتر: استفاده از روغنهای حاوی چربیهای اشباع کمتر (مانند روغن زیتون سبک یا روغن هسته انگور) میتواند ارزش غذایی محصول را افزایش دهد.
۲. نقش پایداری حرارتی روغن در کاهش جذب
- روغنهای پایدار در برابر حرارت، ساختار مولکولی خود را در دماهای بالا حفظ میکنند و کمتر به داخل خمیر نفوذ میکنند.
- روغنهایی که زود تجزیه میشوند (مانند روغنهای هیدروژنه یا تصفیه نشده)، نهتنها جذب بیشتری دارند، بلکه میتوانند باعث تولید ترکیبات مضر شوند.
- تعویض منظم روغن پس از چندین بار استفاده، میتواند به کاهش جذب روغن کمک کند.
روشهای جایگزین سرخ کردن برای کاهش جذب روغن
۱. استفاده از فر برای پخت دونات
- مزایا:
- نیاز به روغن ندارد یا از مقدار بسیار کمی استفاده میشود.
- کالری کمتری دارد و سالمتر است.
- معایب:
- سطح دونات کمتر طلایی و براق میشود.
- طعم سرخشده سنتی را ندارد.
۲. سرخ کردن با دستگاههای بدون روغن (ایر فرایر)
- مزایا:
- نیاز به حداقل روغن (اغلب تنها چند قطره).
- دستیابی به بافتی نزدیک به دونات سرخشده.
- سریع و بهینه برای مصارف خانگی.
- معایب:
- ظرفیت محدود (بهویژه برای پخت تعداد زیاد).
- قیمت اولیه دستگاه ممکن است بالا باشد.
۳. مزایا و معایب روشهای جایگزین
- این روشها اگرچه سالمتر هستند، اما ممکن است در ظاهر و طعم سنتی دونات و پیراشکی تأثیر بگذارند. انتخاب روش به ترجیحات شخصی و اولویت سلامتی بستگی دارد.
خشک کردن صحیح دونات و پیراشکی بعد از سرخ کردن
۱. استفاده از دستمالهای جاذب روغن
- پس از سرخ کردن، بلافاصله دوناتها و پیراشکیها را روی دستمالهای آشپزخانه چندلایه قرار دهید تا روغن اضافی جذب شود.
- تعویض دستمالها در صورت اشباع شدن میتواند جذب بیشتری را تضمین کند.
۲. نحوه قرار دادن دونات برای خروج بهتر روغن اضافی
- دوناتها و پیراشکیها را به صورت عمودی یا روی یک توری فلزی قرار دهید تا جریان هوا در اطراف آنها برقرار شود و روغن باقیمانده از سطح آنها خارج شود.
- از روی هم چیدن دوناتها بپرهیزید، زیرا این کار مانع خروج روغن میشود و دوناتها حالت خمیری پیدا میکنند.
با رعایت این نکات و بهرهگیری از روشهای جایگزین، میتوانید دونات و پیراشکیهایی سالمتر، با کیفیت بهتر و کمترین جذب روغن تهیه کنید.
مطالب مرتبط: